Laudatio funebris di Quinto Fabio Massimo (o Quinto Elio Tuberone) per Cornelio Scipione l’Emiliano

Titolo	Laudatio funebris
Destinatario	Publius Cornelius Scipio Aemilianus
Autore/Oratore	Gaius Laelius (auctor), Quintus Fabius Maximus aut da Quintus Aelius Tubero (orator)
Lingua	Latino
Datazione	129 a.C.
Luogo	Roma
Fonti	Cicero, Pro Murena 75; Scholia in Ciceronis orationes Bobiensia, Pro Milone 16 p. 118 ss. Stangl (ORF3 n. 20 fr. 22.); Cicero, De oratore 2,341;
Bibliografia	F. Vollmer, Laudationum funebrium Romanorum historia et reliquiarum editio, «Jahrbücher für classische Philologie, Supplement», 18 (1892),  pp. 479, 481-482 W. Kierdorf, Laudatio Funebris. Interpretationen und Untersuchungen zur Entwicklung der römischen Leichenrede, Meisenheim am Glan 1980, p. 22, 137
Testimonianze e Frammenti	–          Cic. Mur. 75 Is, cum epulum Q. Maximus P. Africani, patrui sui, nomine populo Romano daret, rogatus est a Maximo ut triclinium sterneret, cum esset Tubero eiusdem Africani sororis filius. Atque ille, homo eruditissimus ac Stoicus, stravit pelliculis haedinis lectulos Punicanos et euit vasa Samia, quasi vero esset Diogenes Cynicus mortuus et non divini hominis Africani mors honestaretur; quem cum supremo eius die Maximus laudaret, gratias egit dis immortalibus quod ille vir in hac re publica potissimum natus esset; necesse enim fuisse ibi esse terrarum imperium ubi ille esset. Huius in morte celebranda graviter tulit populus Romanus hanc perversam sapientiam Tuberonis, itaque homo integerrimus, civis optimus, cum esset L. Pauli nepos, P. Africani, ut dixi, sororis filius, his haedinis pelliculis praetura deiectus est. –          Schol. Bob. Ad Cic. Mil. 16 p. 118 ss. Stangl Super eius laudibus exstat oratio C. Laeli Sapientis, qua usus videtur Q. Fabius Maximus in laudatione mortui Scipionis; in cuius extrema parte haec verba sunt: ‘Quapropter neque tanta diis immortalibus gratia haberi potest, quanta habenda est, quod is cum illo animo atque ingenio hac e civitate potissimum natus est, neque {tam} moleste atque aegre ferri quam ferendum est, {quod} numero mortem obiit et in eo tempore periit, cum et vobis et omnibus, qui hanc rem p. {salvam} volunt, maxime vivo opus est, Quirites’ –          Cic. De orat. 2,341 Sed tamen, quoniam est utendum aliquando, non numquam etiam scribendum, vel ut Q. Tuberoni Africanum avunculum laudanti scripsit C. Laelius, vel ut nosmet ipsi ornandi causa Graecorum more, si quos velimus, laudare possimus, sit a nobis quoque tractatus hic locus.